`Binnen vijf jaar is contant geld uit de winkels verdwenen. Bijna overal wordt dan betaald met pin of mobiele telefoon.` Althans, dat meldde het Algemeen Dagblad gisteren op basis van uitlatingen van de Consumentenbond. Een interessante voorspelling. Het is niet voor het eerst dat een spoedig einde van cash geld wordt voorspeld. En het zal vast ook niet voor het laatst zijn. Het verdwijnen van contant geld uit de winkel in deze tijd lijkt logisch, maar is tegelijkertijd ook wel een beetje kort door de bocht.
`Cash geld gaat in de ban.` Dat waren de letterlijke woorden van woordvoerster Barbara den Uyl van de Consumentenbond. En toegegeven, we zien in retailland inderdaad wat ontwikkelingen die wijzen op een geleidelijke uitbanning van contant geld. De foodformule voor `écht eten` Marqt was een paar jaar geleden de eerste serieuze speler die contant geld in de ban deed. In de Marqt-winkels kun je alleen met `plastic` betalen. Veel navolging kreeg de retailer tot dusverre nog niet, tot gisteren. Toen maakte telecombedrijf Telfort bekend als eerste landelijke keten het cash geld te bannen uit de winkels. Vanaf april kan in de 35 Telfort-vestigingen alleen nog worden gepind, na een succesvolle pilot in drie vestigingen.
De redenen die Telfort aandraagt snijden zeker hout. Pinnen is `veiliger en gemakkelijker` vindt Telfort. En in grote lijnen klopt dat ook wel. Cash geld in de winkel kan werken als lokkertje voor potentiële overvallers, dus het verwijderen ervan elimineert de belangrijkste reden voor de overval. Veiliger voor klant en personeel, derhalve.
De telecomretailer noemt ook tijdwinst en gemak, en als gevolg daarvan lagere prijzen voor de consument, als reden voor het pin-only beleid. `Een pin only-beleid past goed bij de producten die wij verkopen`, aldus Jimmy Wind, salesdirecteur van Telfort in RetailNews. `Vaak zijn de bijbehorende toestellen die wij leveren gratis. Bovendien is het bij het afsluiten van een mobiel abonnement gebruikelijk om een cent te pinnen, ter controle. We breiden deze aanpak nu verder uit.` Daar heeft Wind zeker een punt. Toch zijn er ook wat mitsen en maren. Zo zijn het juist partijen als telecom- en energieaanbieders die nog regelmatig klanten met contant geld over de vloer krijgen. Bijvoorbeeld om op het allerlaatste moment hun oude rekeningen cash te betalen in de winkel, vlak voor de aansluiting wordt afgesloten.
De Consumentenbond kwalificeerde de stap van Telfort als riskant, maar spreekt de verwachting uit dat andere winkels snel zullen volgen. Ik weet dat zo net nog niet. Voorlopig lijkt de mogelijkheid voor de consument om contant te betalen het nog wel even te winnen van het `pin-only` betalen. De mens is een gewoontedier. Ondanks het feit dat we al vele jaren allemaal een pinpas in onze portemonnee hebben, betalen we veel aankopen nog steeds contant. Bovendien lijkt de vloed aan criminele skimmers en hun praktijken het `betalen met plastic` nog in de weg te zitten.
De uitbanning van contant geld zal vroeg of laat vanzelf een keer geschieden. Daar zullen alleen nog wel wat jaren overheen gaan. Het wachten is op de grote massa retailers. Als zij overstag gaan en contant geld gaan weren zal er een vliegwieleffect ontstaan waarin `pin-only` betalen snel aan invloed zal winnen. Maar zover is het, met Marqt en Telfort als pioniers, voorlopig nog niet.
Hans van Scheerdijk