door Hans van Scheerdijk – RMC
Er zijn veranderingen op til in Nederland retailland, met name in de hoek van de warenhuizen. Grote veranderingen. Binnenkort zullen alle drie grote Nederlandse warenhuisketens, V&D, Bijenkorf en Hema, een nieuwe eigenaar hebben. Maxeda heeft eerder dit jaar haar modedivisie (met daarin onder andere V&D en de Bijenkorf) te koop gezet. De eerste vrucht van die Maxeda-boom, V&D, is inmiddels geplukt door investeringsmaatschappij Sun European Partners (daarover in een later stadium meer). Als klap op de vuurpijl maakte private equityfonds en Hema-eigenaar Lion Capital vorige week bekend Hema van de hand te willen doen. Wie er met Hema aan de haal zal gaan? Een nieuwe private equitypartij? Ahold? Of een andere strategische partner? De analisten zijn het er nog niet over eens.
Vorige week donderdag maakte de Britse investeringsmaatschappij Lion Capital bekend dat ze Hema in de etalage zet. Een opvallend en verrassend bericht, aangezien Lion Capital Hema pas drie jaar geleden kocht van Maxeda. Waarom Lion Capital heeft besloten Hema nu al te koop te zetten? Robert Darwent, partner bij Lion Capital, verklaart het volgende in een persverklaring: `Hema heeft haar solide track record verder uitgebouwd door zelfs onder de meest uitdagende economische omstandigheden ieder jaar opnieuw winstgroei te realiseren. De plannen voor de komende drie tot vijf jaar behelzen een aanzienlijk groeipotentieel voor Hema, zowel in bestaande als in nieuwe markten. Gezien Hema`s ongeëvenaarde track record en haar uitstekende vooruitzichten, denken we dat het nu voor Lion een goed moment is om de mogelijkheden voor een exit van Hema te onderzoeken.` Mooie woorden van Lion Capital. Het lijkt voor de investeerder gewoon een mooi moment om te cashen en de winst op de investering Hema te nemen.
Lion Capital betaalde in 2007 1,3 miljard euro voor Hema. Een groot deel van die som werd met vreemd vermogen gefinancierd. De meeste schattingen van de huidige waarde van Hema komen uit op een verkoopprijs van circa 1,4 miljard euro. Als die prijs inderdaad betaald gaat worden, realiseert Lion Capital een mooie winst; dankzij het hefboomeffect door de financiering met vreemd kapitaal kan Lion zijn inleg ongeveer verdubbelen.
De grote vraag is nu wie zich straks de nieuwe eigenaar van één van de meest aansprekende retailformules van Nederland mag noemen. Ahold wordt in de markt genoemd als een mogelijke strategische partij. Anderen vinden een andere private equitypartij de meest logische gegadigde, of zien kansen voor een beursgang. Volgens Hema-woordvoerster Judy op het Veld `zal het verkoopproces enkele maanden duren`.
In 2007, nog voordat Lion Capital Hema overnam van Maxeda, gonsden er ook al geruchten dat Ahold interesse zou hebben in Hema. Met name de wens van Ahold om stevig te groeien in non-food (een tak van sport waarin Hema ijzersterk is) lag ten grondslag aan die gedachte. Analisten reageerden toen sceptisch op deze mogelijke overname. De synergievoordelen die Ahold zou kunnen behalen zouden te mager zijn. `Food en non-food zijn immers twee totaal verschillende werelden`, betoogden zij. `Er zijn geen inkoop- en distributievoordelen te behalen.` Drie jaar geleden ging Hema inderdaad niet naar Ahold. Toch horen we nu weer de geluiden dat Ahold interesse zou hebben in Hema. En dit scenario lijkt nu meer kenners en analisten te kunnen bekoren dan drie jaar geleden. Zo is Ahold anno 2010 druk bezig met de introductie in zijn Albert Heijn-winkels van een assortiment non-food op een wat grotere schaal. Daarnaast horen we analisten roepen dat Albert Heijn op zijn beurt Hema kan helpen met het verbeteren van het aanbod food. Een derde argument voor een overname van Hema door Ahold is het feit dat Hema al sterk vertegenwoordigd is in België met 77 winkels en dat Ahold nog altijd de wens heeft om binnen te komen bij onze zuiderburen. Het bruggenhoofd dat Hema heeft geslagen kan dan zeer van pas komen. Bovendien kan Albert Heijn, waar het eigen merk een belangrijk speerpunt is, profiteren van de kennis van huismerken die bij Hema in ruime mate aanwezig is.
De speculatie van een overname door Ahold is interessant. Toch lijkt een andere private equitypartij als nieuwe Hema-eigenaar meer voor de hand te liggen. In Nederland zijn er, naast Ahold, nauwelijks serieuze strategische kandidaten te bespeuren. En ook mogelijke strategische kopers in het buitenland liggen niet voor het oprapen. De meeste grote (warenhuis)retailers hebben andere dingen aan hun hoofd dan een acquisitie in de Benelux. Metro krimpt in, Carrefour heeft juist veel winkels in België gesloten en heeft andere prioriteiten, met name in Azië en Latijns-Amerika en het Duitse Karstadt is zojuist zelf overgenomen door een private investeerder.
Ongeacht wie de nieuwe eigenaar van Hema wordt, blijft het de vraag of het de door Hema ingezette expansiekoers wil en/of kan voortzetten. De laatste jaren, onder de vlag van Lion Capital, is Hema stevig gegroeid. Het aantal vestigingen groeide van 355 naar 530 winkels, waaronder drie winkels in Frankrijk, die gezamenlijk een jaaromzet van circa 1,1 miljard euro realiseren. Bovendien werkt Hema hard aan de diversificatie van de formule; kleinere Hema-winkels in kleinere steden of wijken en Hema-stationswinkels bijvoorbeeld. Hema zal graag deze koers willen voortzetten. Of dat gaat lukken onder de nieuwe eigenaar is nog even afwachten…
Hans van Scheerdijk, RetailActueel